Theo quy chuẩn chung, hành khách luôn lên xuống ở cửa bên trái máy bay. Vậy lý do gì khiến cửa trái luôn được lựa chọn, chứ không phải các cánh cửa bên tay phải?
Nguyên nhân có thể được lý giải như sau:
Phía bên phải máy bay thường dành cho hành lý, vì vậy nó có thể không an toàn cho hành khách. Hơn nữa, đây là một quy ước truyền thống của tàu biển, khi cửa để hành khách lên xuống luôn được đặt ở bên trái.
Ngoài ra, do vị trí cửa lên xuống ở bên trái nên cơ trưởng thường phải ngồi phía này để giúp điều khiển máy bay khi dừng lại. Vị trí của cửa hành khách cho phép phi công đỗ máy bay tốt hơn tại khu vực sân đỗ.
Một giải thích khác:
Andrew Stagg, một phi công máy bay thương mại, cho rằng lý do có liên quan tới quy ước mạn trái và mạn phải của tàu biển. Theo cấu trúc tàu truyền thống, mạn phải của tàu là nơi đặt bánh lái. Vì vậy cửa tàu để hành khách lên và xuống cảng phải đặt ở mạn trái.
Hầu hết nhà thiết kế máy bay và đường băng đều tuân theo quy ước này. Do đó, cửa bên trái máy bay được thiết kế lớn hơn để vừa chỗ cho hành khách đi qua.
Các hành khách lên xuống qua cửa bên trái, nên cơ trưởng cũng phải ngồi ở phía này để điều khiển máy bay dừng lại.
“Cơ trưởng ngồi phía bên trái bởi họ có trách nhiệm đỗ máy bay và cần phải đỗ gần các bậc thang hoặc cầu nối giữa máy bay và nhà ga”, Phó giám đốc hãng hàng không Virgin Atlantic Dave Kistruck cho biết.
Jim Gordon, cựu thành viên của tổ chức Tuần tra Hàng không Dân sự Mỹ, bổ sung thêm: “Một số phương tiện giao thông trước đây có cửa vào khoang hành khách ở bên phải. Tuy nhiên lý luận theo góc nhìn của phi công vẫn chiếm ưu thế. Kiểu mẫu này được cố định qua thời gian. Khi các sân bay và việc điều khiển máy bay trở nên phức tạp hơn, chúng vẫn tiếp tục được áp dụng”.
Giờ đây, việc hành khách lên xuống máy bay ở cửa bên phải còn đặt ra vấn đề về an toàn.
“Các hoạt động ra vào khoang hành lý thường chỉ tiến hành ở bên phải máy bay, đồng nghĩa với việc sẽ có các phương tiện di chuyển qua lại ở phía này. Bên cạnh đó, nhiều máy bay thương mại cỡ lớn tiếp nhiên liệu ở bên phải máy bay. Sự tách biệt rõ ràng giữa hành khách và các hoạt động dịch vụ mặt đất sẽ làm giảm nguy cơ bị thương do các phương tiện di chuyển”, theo Cục Hàng không Dân dụng Anh.
Phi công máy bay thương mại Tim Morgan giải thích thêm rằng do không có sự xuất hiện của hành khách ở phía bên phải, một động cơ tại đây có thể hoạt động như một nguồn không khí và năng lượng mà không ẩn chứa mối nguy hiểm nào.
Tuy nhiên, phi công Andrew Stagg cho biết vẫn có những ngoại lệ với quy ước phía bên trái.
“Nhiều máy bay cỡ nhỏ chỉ có một cửa vào ở bên phải, chẳng hạn như chiếc Mooney M-20. Do không gian hạn chế, phi công phải vào máy bay trước từ cửa bên phải, sau đó mới đến hành khách”, anh giải thích.